Jan van Ommen is sinds jaar en dag een vriend van de stichting Vriendenkring Neuengamme. Zijn moeder Renny van Ommen behoorde tot de groep van ongeveer zeshonderdenvijftig vrouwen die bij de ontruiming van kamp Vught in september 1944 op transport naar Ravensbrück werden gezet. Van hen gingen er ongeveer tweehonderd al snel door naar een buitencommando van Dachau in München, waar zij te werk werden gesteld in een fabriek van AGFA. Van Ommens moeder was een van hen. Van die groep van zeshonderdenvijftig vrouwen ging een ander transport van achtenveertig vrouwen op 10 oktober 1944 naar Neuengamme en eindigde in Horneburg, een buitencommando van Neuengamme. Dat en het feit dat Jan al jaren in Hamburg woont, maakt dat hij zich betrokken voelt bij de geschiedenis van het concentratiekamp Neuengamme.
In het bulletin van maart 2014 stond een artikel van Jan over Nederlandse vrouwen in de concentratiekampen Horneburg en Reichenbach. Naar aanleiding daarvan kreeg Jan een vraag van Henny Blok, die op zoek was naar de omstandigheden van de dood van zijn tante Neeltje Blok die in april 1945 dodelijk verongelukte op weg van Ravensbrück naar Zweden. Neeltje was ook in Horneburg geweest.
Jan van Ommen voelde zich aangesproken. Zijn contacten met Ravensbrück waren goed, hij woonde immers in Noord-Duitsland en was getrouwd met een Zweedse vrouw. Daardoor had hij goede contacten in haar vaderland en waren Zweedse teksten toegankelijk. Hij ging op onderzoek uit. Het boek “1945 naar Zweden” is de neerslag van dit onderzoek.
Het heeft veel opgeleverd. Jan beschrijft in dit boek de verschillende partijen en personen die betrokken waren bij de redding van de vrouwen van Ravensbrück, wat hun rol precies was, welke vrouwen gered werden en hoe hun aankomst in Denemarken of Zweden was.
Er hebben drie beschietingen van reddingtransporten plaatsgevonden, allemaal gevallen van friendly fire. Jan gaat in op de situatie van alle drie.
Vervolgens zet hij alle transporten van vrouwen van Ravensbrück naar Zweden op een rijtje. Omdat in Lübeck een kantoor gevestigd was van het Internationale Kruis dat bij de reddingsacties betrokken was, wijdt hij ook een paragraaf aan de ramp in de Lübecker Bocht. Wat er gebeurde met de vrouwen die achterbleven in Ravensbrück, beschrijft Jan van Ommen ook, net als de groep vrouwen die op 2 mei van Hamburg naar Zweden werden overgebracht. Die kwamen niet zoals vaak gedacht wordt uit Ravensbrück, maar uit buitenkampen van Neuengamme.
Jammer genoeg heeft Jan van Ommen ondanks al zijn inspanningen niet kunnen ontdekken bij welk incident Neeltje Blok om het leven kwam, maar ik kan me voorstellen dat haar neefje Henny toch heel blij is met dit onderzoek. Jan van Ommen heeft de informatie rond de reddingtransporten van Ravensbrück naar Zweden heel helder op een rijtje gezet. In de slibstream van zijn onderzoek vond hij aanvullende informatie voor ons digitale monument, met betrekking tot (vermeende) Neuengamme-gevangenen. Dus vanaf deze plaats hulde voor zijn onderzoek!
Het boek is te bestellen in het Nederlands, Duits, Engels en Deens via www.vanommen.de en ook via www.bol.com
