Za prezentację plakatów upamiętniających członków naszych rodzin, którzy cierpieli w obozie koncentracyjnym Neuengamme, serdecznie dziękuję. Mimo że każda droga prześladowań wydaje się być inna, jednak doznane cierpienia łączą ich wszystkich razem. Wielki szacunek mego ojca do tego, co musieli przeżyć wszyscy współwięźniowie , mogłam wyczuć stale w jego słowach.
Drugiego maja 2021 roku, dokładnie 50 osób z różnych krajów wzięło udział w digitalnym plakatowaniu w Miejscu Przywiązania. W celu uczestniczenia w prezentacji i plakatowaniu nowych afiszy, w przeddzień oficjalnej uroczystości uczczenia pamięci 76-lecia oswobodzenia obozu koncentracyjnego Neuengamme spotkali się online zainteresowani oraz krewni byłych więźniów. Nagranie owego spotkania znajdziecie Państwo pod adresem https://Vimeo.com/545508151.
© Iris Groschek, 2021
Tak jak w Listopadzie 2020 roku, również ta uroczystość, aby spełnienić warunki aktualnych przepisów niezbędnych do ochrony przed zakażeniem koronawirusem, musiała odbyć się online. Relacja na żywo z Miejsca Pamięci, podczas rozwieszania afiszy przez pomocników, w trakcie uroczystości, pozwoliła na połączenie realnego i digitalnego świata. Pani Prezydent Amicale Internationale KZ-Neuengamme Martine Letterie, w powitaniu wyraziła uznanie dla inicjatorów i ich zdolności adaptacji: „Wytrwałość Grupy Roboczej podkreśla fakt, że nie zniechęciły jej środki restrykcyjne – i za to chylę przed nimi czoło.“ W trakcie całej uroczystości panowała atmosfera przepełniona nadzieją , że wkrótce będziemy mogli spotkać się osobiście, Miejsce Przywiązania odwiedzić i obserwować dalszy jego rozwój.
Uta Kühl, córka byłego więźnia obozu Hermanna Kühl, otworzyła uroczystość w imieniu Grupy Roboczej „ Miejsca Przywiązania „. Po słowach powitalnych Martine Letterie nastąpiło pierwsze połączenie na żywo z Miejscem Przywiązania, gdzie Bernhard Esser, syn ocalałego więźnia obozu, Rudolfa Esser zainicjował plakatowanie i przedstawił „ pomocne dłonie” na miejscu. Między innymi był to Jesko Fezer, profesor Projektu Eksperymentalnego przy Uniwersytecie Sztuk Pięknych w Hamburgu, który wraz ze studentami „Miejsce Przywiązania „ zaprojektował. On, w ramach uroczstości wyjaśnił ideę konstrukcji tego memoriału: „ umieszczenie plakatów jest komponentem upamiętnienia i częścią tego procesu[.…..] istotnym elementem jest również tworzenie plakatów. Bliscy przypominają sobie, piszą teksty, wyszukują zdjęcia [……] a cały ten proces jest memoriałem. To co tutaj widzimy, to tylko punkty orientacyjne, pomoc lub narzędzia tego procesu. Tworzenie plakatów, drukowanie i plakatowanie są istotą tych wspomnień.[……] I ten proces się nie kończy. Plakaty dochodzą a dalsze będą projektowane. „
© Iris Groschek, 2021
Także tego dnia doszły plakaty na ściankach plakatowych. Zadbali o to asystenci, podczas gdy Montse Blanco Odradors, Greetje Van den Driessche und Héléne Berron przedstawili plakaty, które zaprojektowali dla swoich bliskich.
Montse Blanco Obradors opowiedziała historię swejego dziadka Miquel Obradors Mas z Hiszpanii. Opisała niepewność swojej rodziny co do losu dziadka po jego ostatnim znaku życia w 1943 roku. Dopiero w 2018 roku dowiedziała się o jego deportacji do obozu koncentracyjnego Neuengamme w 1944 roku . Niestety także tam ślad jego ponownie zaginął. Z tego powodu przygotowany plakat zdobi również mapa ze wszystkimi znanymi stacjami pobytu Miquela Obradors Mas.
Greetje Van den Driessche opowiadała o swoim dziadku Urbain Van den Driessche z Belgii i wyraziła wdzięczność za to, że jej rodzina poprzez plakat może uhonorować dziadka. – „ był to również sposób, w jaki rodzina nasza wyrazić mogła swe uczucia.“ Dlatego właśnie na plakacie znajduje się poruszający wiersz naszego autorstwa, który rozpatruje pytanie: „ Czy można za czymś tęsknić, czego się nie poznało?“
Następnie Héléne Berron przedstawiła afisz o jej ojcu Roger Cornu z Francji. W swej poruszającej przemowie, opowiadała o staraniach ojca, by dotrzymać obietnicy, że nigdy nie zapomni, aby dać świadectwo i oddać cześć. A także o jego potrzebie utrzymywania więzi między rodzinami pogrążonymi w żałobie a rodzinami osób, które przeżyły.
Końcowe słowa w Miejscu Przywiązania wypowiedział Bernhard Esser. To on przedstawił inne nowe, po raz pierwszy tego dnia wystawione plakaty i wyraził nadzieję, że w przyszłości krewni i odwiedzający będą mogli je w Miejscu Przywiązania osobiście reprodukować i afiszować. Bo, jak podsumował Bernhard Esser, „plakaty z czasem wyblakną. Naszym zadaniem jest przy życiu zachować pamięć o naszych bliskich i przekazywać ją na następne pokolenia. [……] Pamiętać oznacza działać.“
Tuż po digitalnym plakatowaniu afiszy, zainteresowani bliscy spotkali się w celu rozmów i wymiany myśli. Oczywiście także i to spotkanie, z powodu pandemii koronawirusa, odbyło się online. Uczestnicy z Holandii, Francji, Hiszpanii, Belgii, Kroacji i Niemiec mogli wziąć udział w rozmowach na różnorodne tematy. Tu znalazł się również czas i miejsce do zadawania pytań dotyczących Miejsca Przywiązania, które to często postrzegane było jako pomyślne dopełnienie. Zebrani bliscy uczestniczący w rozmowach, wyrazili chęć do ponownych spotkań w celu dalszej konwersacji . Tym samym pozostaje nadzieja, że wkrótce będziemy mogli się ponownie zobaczyć , w najlepszym przypadku, osobiście w Miejscu Przywiązania.
Tłumaczenie: Ewa Lipski
