Vanaf zijn ontstaan in 1945 heeft de Belgische Vriendenkring Neuengamme als voornaamste doel de politieke gevangenen van Neuengamme en nabestaanden te verenigen en ervoor te zorgen dat de slachtoffers en deze gruwelijke feiten blijvend worden herinnerd en herdacht.
De huidige doelen staan als volgt omschreven in de statuten:
- Het verenigen van alle Politieke Gevangenen die in het concentratiekamp van Neuengamme of diens buitenkampen verbleven hebben, evenals hun Rechthebbenden;
- Het onderhouden van de nagedachtenis van allen die voor België gestorven zijn;
- Het in stand houden en het ontwikkelen van het patriottisme en de burgerzin, zoals ontstaan door het offer van de leden, en het verder ontwikkelen van het nationale Belgische gevoel;
- De rechten en de belangen van de leden vrijwaren;
- Binnen de perken van haar middelen en mogelijkheden al de leden in moeilijkheden bij te staan.
Jaarlijkse herinneringsreis
De Belgische Vriendenkring Neuengamme organiseert jaarlijks een bedevaart naar Neuengamme en zijn buitenkampen en de daarbij horende herdenkingsplaatsen. Telkens in de periode eind april- begin mei (de periode van de herdenking van de bevrijding van de diverse kampen) reizen leden en andere geïnteresseerden naar Noord-Duitsland.
Groep herinneringsreis 2018 in Neustadt in Holstein – 3 mei 2018. © Kristof Van Mierop.
Het is een meerdaags programma waarbij we een aantal plekken bezoeken waar Belgen in gevangenschap zaten en we wonen verschillende plechtigheden bij in het hoofdkamp en diverse buitenkampen.
Andere activiteiten
De vereniging neemt ook deel aan verschillende plechtigheden ter herdenking en herinnering van de politieke gevangenen in het algemeen en een aantal rond het KZ Neuengamme in het bijzonder in België zelf. Jaarlijks organiseert de vereniging ook een algemene vergadering voor alle leden.
Herdenking aan het museum van Wöbbelin – herinneringsreis 2017. © Guillaume Ferriere
Namenlijst Belgen in Neuengamme:
Daarnaast onderzoekt de vereniging de historiek van de Belgen in Neuengamme en helpt ze mensen die op zoek zijn naar gegevens van gevangen Belgen uit het voormalig concentratiekamp Neuengamme en de buitenkampen. Meer info vindt u hierover verder op deze website www.neuengamme.be
Lijst Belgen in Neuengamme. © Kristof Van Mierop.
Van de geschatte 3650 Belgen in KZ Neuengamme zijn er ongeveer 2500 bij naam gekend. Victor Malbecq (1925-2015), voormalig voorzitter van de Belgische Vriendenkring Neuengamme maakte er zijn levenswerk van om de Belgen die in het KZ Neuengamme terechtkwamen in kaart te brengen. Jarenlang werkte hij aan een lijst met de namen en gegevens van deze gevangenen. Hij slaagde er uiteindelijk in 2486 namen in kaart te brengen via vele opzoekingen en interviews met overlevenden. Ook legde hij een enorm documentenarchief aan over heel wat van deze personen.
Deze lijsten en documenten zijn een belangrijke bron van informatie voor familieleden, onderzoekers, studenten …….,die op zoek zijn naar gegevens van Belgische oud-gevangenen van Neuengamme.
Indien u op zoek bent naar dergelijke info kan u ons contacteren op volgend
e-mailadres: info@neuengamme.be
Lid van een internationaal netwerk
De Belgische Vriendenkring Neuengamme is ook via haar voorzitter, Mark Van den Driessche, vertegenwoordigd in de Amicale Internationale KZ Neuengamme (AIN), de internationale koepelorganisatie voor verenigingen van voormalige overlevenden en gevangenen van het KZ Neuengamme en hun nabestaanden. De AIN heeft leden uit België, Denemarken, Duitsland, Frankrijk, Nederland, Polen. Onze ere-voorzitter Victor Malbecq (ovl 2015) was van 2013 tot aan zijn overlijden voorzitter van deze internationale vriendenkring.
Een beetje geschiedenis
Net als vele verenigingen van politieke gevangenen van de tweede wereldoorlog, werd ook de Belgische Vriendenkring Neuengamme meteen na het einde van de oorlog opgericht.
Hoewel de overlevenden een zware emotionele en vaak ook fysieke last hadden te dragen en dus amper hersteld waren, vonden een aantal het meteen hun plicht al de in Duitsland overleden kameraden en slachtoffers van het naziregime, indachtig te blijven, te herinneren en te herdenken.
Onder het motto : “Nooit meer vergeten” verenigden een aantal overlevenden van KZ Neuengamme zich reeds in de maanden na hun terugkeer in de vriendenkring van ex- politieke gevangenen van het concentratiekamp Neuengamme.
Op 15 oktober 1945 werden de statuten van “Amicale des ex-prissoniers politiques du camp de concentration de Neuengamme” neergelegd bij Notaris Georges Willocx, in Sint-Gillis, Brussel. De vereniging was een feit. De statuten verschenen in het Belgisch Staatsblad op 10 november 1945.
Herdenking aan het monument Cap Arcona 1949. © Mark Van den Driessche.
De stichters van de vereniging waren: François De Keghel, Ingenieur – Voorzitter, Pierre Beauprez, Politiecommissaris – Ondervoorzitter, Stanislas De Battaglia, Licentiaat Economische wetenschappen – Secretaris, Constant Schouppe, Architect, Penningmeester, Victor Meert, postbode, Félix Noels, leerkracht, Julien Lahaut, gedeputeerde, Alfred Cornut – beenhouwer, Gustave Van Nerom, Handelaar, Jules Gilsoul, Handelaar, Ely Quinet, Handelaar, Joseph Servais, Student en Jan Everaert, Student.
Het is dankzij hen dat het concentratiekamp Neuengamme niet in de vergetelheid kon geraken.
Ze zagen het als hun plicht om de vele brieven te beantwoorden, geschreven door vaders, moeders, kinderen en families die op zoek waren naar inlichtingen betreffende hun dierbare verdwenen familieleden of vrienden. Hebt u hem gekend? Heeft hij veel geleden? Waar, wanneer en hoe is hij gestorven? En nog zoveel andere vragen. Soms verzachtte een overlevende het antwoord, om het minder wreed te maken.
Vanaf 1952 gaven zij een tijdschrift “N’oublions Jamais” uit, de voorloper van ons huidig tijdschrift.
Zij stonden, samen met Jan Everaert, ook aan de wieg van de AIN, Amicale Internationale de Neuengamme, de Internationale Vriendenkring van Neuengamme.
Meer info en contact:
E-mail: info@neuengamme.be
Website: www.neuengamme.be
Like ons en volg ons op facebook: https://www.facebook.com/VriendenkringAmicaleNeuengamme/
